Maandag 29 juni

Sandalen, korte rok, zomers tunue. In een zwaar “ge –airconditioningde” bus heb ik het al erg koud gekregen. Wanneer ik de bus uitstap treft mij ook nog een behoorlijk frisse wind. Kippenvel en paarse knieën dus. Niet veel later de eerste regendruppels.... Ik laat me er niet door weerhouden, met mijn bejaarden boodschappenkarretje loop ik, om te beginnen het strand op. Mijn eerste vondst vandaag is een dennenappel.

Ik ga te werk als een primitieve amateur archeoloog. De systematiek die ik hanteer bij het vinden van mijn objecten is nog een beetje chaotisch.

Ik besluit daarom dat ik meer wil weten over hoe een echte archeoloog dit aanpakt. Ik probeer contact te zoeken met meneer van Haarlem die opgravingsleider en conservator is verbonden aan het Allard Pierson museum in Amsterdam. Ik zou vooral meer inzicht willen krijgen in de esthetiek van het catalogiseren en de wijze waarop men te werk gaat in het veld.

Ik ontvang een vriendelijk email terug waarin hij mij het een en ander uitlegt en opstuurt. Mijn methode van verzamelen kan nu bijgeslijpt worden!

Vertrek vandaag met bus 82 naar IJmuiden vertrektijd 12.57 vanaf Marnixstraat.

Movable finds

1. A-finds (=more or less complete objects in an undisturbed context)

a. The objects were initially left as found, and the immediate surroundings cleared.

The registration procedure was as follows in these cases:

b. They were photographed with reference board and N.-arrow, if necessary with Polaroid and/or digital camera as well.

c. If necessary, they were drawn at a scale of 1:10.

d. The coordinates were measured from the reference line (not the profile), N > S and E > W, and the altitude, sometimes in from.../to... measurements.

e. On the Object slip:

-The object received a running number within the square, independent from layer etc.

-The Planum was indicated like this: Pl. 1, sometimes Pl. 1-2 when appropriate, etc.

-An absolute or relative layer could usually not be indicated yet, as this only became clear after later analysis.

-The soil composition was recorded, and a pit- or tomb number assigned.

-A sketch of the main features of the square in relation to the object (architecture, tombs, pits, deposits etc), including measurements was added.

-The find spot was marked with an X.

-The initials of the recorder finalized the process.

h. The object slip was folded and put in a separate plastic bag;

i. The object was taken out and put in a bag with the slip; the bag was left open, allowing humidity in the object to evaporate.

j. It was transported to the dig-house

k. The object was recorded on object lists and, after cleaning and/or conservation, on detailed description sheets or cards.

l. Finally, the object was drawn and photographed (usually in both B&W and colour), after which it was stored.

Meer over de khipus later! (zoals beloofd in mijn vorige post)

Dinsdag 22 juni - Met de bus naar het strand van IJmuiden afgereisd. Met fris zomerweer overheerst nog steeds de stilte; zonnestralen schijnend op een vrijwel leeg strand. Slechts een handvol zonaanbidders nestelde zich op het strandlaken. De eerste volleybal wedstrijd met zand tussen de tenen werd een feit. Bewoners waren druk in de weer met emmer en bezem om hun huisjes klaar te maken voor de zomer. Opvallend was dat het vooral de oudere mensen waren die zich niet lieten afschrikken door de frisse wind, met stok, rollator of strandproof rolstoel bewogen zij fier naar de kustlijn.

Dinsdag 29 juni – Bepakt met zonnebrand, zonnebril, liters water en een fototoestel met de fiets op de boot naar IJmuiden toe. Eenmaal aangekomen in IJmuiden pakte de wolken zich samen, begon het te regenen en konden alle spullen in de tas blijven zitten. Geen badgast kunnen fotograferen!

OP ZOEK NAAR PENELOPE II

herkomst foto Zee & Havenmuseum IJmuiden

Penelope zat heus niet lijdzaam de thuiskomst van haar verdwenen echtgenoot af te wachten. Ze had in de tussentijd best plezier met haar slavinnen en zoontje Telemachos. Op hete zomerse dagen hielden ze zwempartijtjes.

IJmuiden, 26-6-2010, grote strand, 25 graden, noordenwind, onbewolkt.

Vandaag een eerste poging met geluidsman Claas Meier om locatie-geluid vast te leggen bij de interieurs van de deelnemers aan mijn deelproject ‘strand(T)huis’ (ik portretteer de gemêleerde IJmuider strandbevolking aan de hand van de interieurs van hun strandhuisjes én de interieurs van hun winter-thuis).



Het geluid op de verschillende locaties zou ook een soort portret van de bewoners kunnen zijn (of ten minste een aanvulling op de interieur-portretten), in de zin dat wij de bewoners vragen wat de specifieke geluiden zijn die voor hun bij hun strandleven horen, wat ze graag horen, wat ze opvalt aan geluid. Dat blijkt voor de één een gemakkelijker te beantwoorden vraag dan voor de ander.
Daarnaast is een drukke zaterdag, zoals vandaag, voor de één juist aangenaam druk, met veel gekwebbel en een radio op de achtergrond, terwijl de ander liever de geluiden hoort van een lange, lege avond, met zee-geluiden, wind, meeuwen en vooral juist weinig menselijke aanwezigheid. Op de deelnemers afgestemde timing blijkt bij het opnemen van dit locatie-geluid dus van groot belang.
Wordt vervolgd, dus!

Sirenen 1

Het duin bij IJmuiden lijkt een lieflijk oord met aanlokkelijk wuivend helmgras, maar betonnen bunkers steken er hard tussenuit, een misleidend landschap. Inspiratie voor mijn project vormt de Griekse mythe van de Sirenen die de zinnen van zeelieden verleidden en misleidden.

Een kleine verkennende wandeling in de duinen langs een paar bunkers. Wie wordt door deze omgeving verleid? Ik loop langs graffiti en kapotte bierflesjes. Mijn trofee vandaag is een roestige spijker.

Ik loop langs de Kennemerboulevard totdat ik de ingang van het Kennemerstrand tegenkom. In een rechte lijn loop ik richting de zee. Verlaten draad van een vlieger, oranje touw verwikkelt in zeewier, groen visnet - afgebroken, gele dop, rode dop, blauwe doppen, omgebogen vork van het merk “Mammoet”, halve schoenzool, fles met opschrift “Water”, witte dop, Heinz tomaten ketchup. Het is eb. Speelgoedauto.

Bij de vloedlijn aangekomen loop ik naar rechts richting de Zuidpier. Afgebroken touw, blauwe knoop met 3 draden, medicijnflesje, waarschuwingsetiquette van een schip, gele plastic schelp, stukje groene gebroken emmer, bikini bandje, pot verf, verkoold hout, rode ballon, gele ballon, rode ballon van Smullers met draad. Ik klim omhoog tot aan de Zuidpier. Bierflesje, Malboropakje, deep blue series vishaakjes, IJmuider Courant, Telegraaf, gebroken hengel. Ik loop tot aan het eind van de Zuidpier. Vroege vissers zitten tussen de golfbrekers in. Pakje Malboro, oranje draadjes, doorzichtige draadjes, pakje Ocean Real.

Ik loop terug naar het strand. Langs de duinrand, over het strand, loop ik weer richting de Kennemerboulevard. Konijnebotje, indigoblauwe knoop van visdraadjes, oranje knoop, leren schoen-zool, versteend hout, hout, pennedop, oranje dop. Terug langs de Kennemerboulevard via de Strandweg naar de Rondweg. Sleeptouw - gescheurd, ijzeren schroef, geroest plaatje staal. Langs de Makreelkade waar het verschrikkelijk stinkt - pornoblaadje - loop ik via de Breelstraat naar de Dokweg. Blauw touwtje, dik mintgroen en roze touw- afgebroken. Het einde van mijn eerste wandeling in IJmuiden is in zicht.

-Zondag 13 juni 2010-

De komende weken zal ik de lijn belopen waar land van water wordt gescheiden en objecten verzamelen die zijn achtergelaten door mensen, door de zee, door de wind of door andere omstandigheden. Deze verzameling objecten zal in augustus tentoongesteld worden in RC de Ruimte.

Aan de hand van deze gevonden objecten zal ik een ‘quipu’ maken. Wat een quipu is? Dat zal ik volgende week vertellen. Om te beginnen - enkele indrukken van mijn eerste wandeling door IJmuiden.

Met mijn eerste vondsten uit IJmuiden, wachten op bus 182 terug naar Marnixstraat, Amsterdam

4 knopen

vork merk 'Mammoet'

OP ZOEK NAAR PENELOPE I

Zondag 20 juni om 12 uur neem ik bus 82 naar IJmuiden. Drie kwartier later stap ik uit in de Zwaanstraat. Het is grijs, kil en winderig en het lijkt meer herfst dan zomer. Ik loop naar het Zee en Havenmuseum en lever mijn vrijkaartje in bij de vriendelijke mevrouw aan de kassa. Ik ga op zoek naar ‘Penelopes’: zeemansvrouwen. In één van de zalen bekijk ik foto’s van decennia scheepspersoneel. Vergeelde beelden van lachende matrozen. Af en toe ontwaar ik een vrouw op een foto, een echtgenote van de kapitein, of een meisje achter de knoppen in een ‘control center’. Veel schepen van de koopvaardij hebben Griekse namen: Agamemnon, Poseidon, zelfs Ulysses.

In de filmzaal zie ik een opzwepende film over het werken op zee: hoge golven, kruiend ijs, brandende hitte, niets lijkt deze stoere zeemannen te veel. Voor elk probleem is een oplossing: met helikopters en pompen worden schepen in nood voor schipbreuk behoed, met loodsbootjes worden oceaanstomers veilig door gevaarlijke golfstromen geleid. Heldhaftigheid, moed en sluwheid zijn sinds Odysseus nog steeds een vereiste, al moeten de hedendaagse zeelieden het doen zonder verleidelijke Sirenen.

Boven in de radiotoren een kort gesprekje met een meneer van het museum. Je hebt in de toren een mooi uitzicht op de haven. Omdat het zondag is komen er niet veel schepen binnen. We praten wat over de visserij. De vis is te duur, de prijzen worden kunstmatig hooggehouden en de enorme overschotten worden doorgedraaid op de veiling. Daar wordt kattenvoer van gemaakt.

Haring

Na het bezoek aan het museum loop ik naar de haven en bestel een broodje haring bij Waasdorp aan de Halkade. Men serveert hem op zijn Amsterdams: met uitjes én zuur. Ik eet het broodje buiten op en wordt in de gaten gehouden door kraaien en meeuwen. Eén meeuw staat vlak bij me op tafel, zijn snavel besmeurd met roze cocktailsaus. Ik denk aan de vrijers die schranspartijen aanrichtten van Penelopes voorraden.

Daarna dwaal ik rond in de vissershaven. Zou Saskia hier ook ergens lopen? Ik raak onder de indruk van de haven. De grote schepen, de geur van teer, bederf en zout water. Er is echter weinig bedrijvigheid, hier en daar een visser bezig op zijn schip, verder wat autoverkeer op de kade. Vooral oudere mannen, misschien gepensioneerde vissers die een rondje rijden? Ik maak wat artistiekerige foto’s van mezelf gereflecteerd in de ramen.

In de straten tussen de kades is het uitgestorven. Veel gebouwen zijn vervallen en doen verlaten aan. Hier (nog) geen gentrification. Gelukkig!

Nog maar twee generaties geleden hield mijn familie zich ook in dergelijke plekken op. Vissers uit Scheveningen. Ik voel met terugwerkende kracht bewondering voor mijn grootouders, wat een hard leven moeten zij gehad hebben! Dan ben ik maar een cappuccino-tutje.

Welcome to Waldolala

Opeens valt mijn oog op een wat vervallen pand waarop het naambord ‘Club Waldolala’ prijkt. Een ‘gentlemens’ club. Ik maak een foto van het bord en wil net een foto nemen van de gedesignde koperen deurkruk als de deur openzwaait en een man naar buiten komt. Hij had me gezien op de bewakingscamera vraagt me wat ik aan het doen ben: ‘Oh, dus je bent een kunstfotograaf?’ ‘Euh, ja.’ ‘Maak je ook portretfoto’s?’ ‘Huh?’ ‘Van bijvoorbeeld de dames of de interieurs?’ ‘Eh, nee, maar ik ken wel iemand die....’ En dan piep ik er schielijk vandoor als er bezoekers aan komen lopen. SUKKEL! Ik heb zomaar de kans om in een IJmuidens bordeel te fotograferen laten lopen!

Maar wat moet Penelope in een sexhuis? Zij is de deugdzaamheid zelve. Misschien is het meer iets voor Brigitte (werkverblijf van IJmuidenaren) of Emily (welke dame van plezier heeft de mooiste handen?) Bovendien kan ik niet fotograferen. Enigzins gefrustreerd troost ik me met de gedachte aan Paul Theroux die in Pekingexpress de deuren van zijn treincoupé op slot doet zodat hij geen contact hoeft te maken met locals en medepassagiers. De werkelijkheid dringt zich vaak op als je er geen behoefte aan hebt...

Thuis check ik even de website van Club Waldolala. De interieurs zien er goed uit, er is een Schippers kamer, een Chinese en een Hollywood kamer en een Bordeel kamer (lijkt me een pleonasme). Ook zoeken ze stijlvolle en spannende dames tussen de 19 en 45 jaar voor hun klanten.

Cyclamen

Ik krijg het nu echt koud, ben hongerig en sjachrijnig. Ik wil naar huis. Ik maak nog wat foto’s van ramen met vitrages en cyclamen in de vensterbank. Die had mijn oma ook. Ik vond het maar een burgelijk bloemetje totdat ik ze in Griekenland in het wild heb zien groeien. Nu verdienen ze mijn respect. Een vrouw op straat werpt me een wantrouwende blik toe.

Bij de bushalte moet ik nog 10 minuten wachten op de bus. Een oudere vrouw met een hondje en een jonge man staan er ook. Penelope met haar zoon Telemachos en hond Argos? Nee, het lijkt me meer de oma van Telemachos. Het hondje is zo’n bibberend hertje, die hadden ze vast nog niet in het oude Griekenland. Op weg naar de bushalte spot ik wel een prachtige oude hond, maar ik heb het fotograferen dan al opgegeven.

Eenmaal thuis zet ik snel koffie, eet een zak chips leeg en kijk op Rtl5 naar drie afleveringen van Janice Dickensons’ Modelling Agency, gevolgd door 15 Best & Worst Beach Bodies. Een mens kan maar zoveel IJmuiden hebben op een dag....

Vandaag mag ik het spits afbijten met de eerste bijdrage voor de dagelijkse blog van Binnenzee. Vanaf 5 juli zullen we met zes kunstenaars een maand lang in IJmuiden aan het werk gaan om in deze intensieve werkperiode de identiteit van deze kustplaats en haar bewoners en (bad)gasten te onderzoeken en vast te leggen. In juli zal RC de Ruimte ons de mogelijkheid geven om een maand lang op locatie te werken waarna de resultaten van dit proces van 7 t/m 28 augustus op deze plek te zien zullen zijn.

Via dit blog zullen we de komende tien weken verslag doen van het werkproces, twijfels en andere wetenswaardigheden die we willen delen met het wereldwijde web. Maar misschien zit ik er wel helemaal naast en gaat een van ons er totaal iets anders mee doen!

Ook zullen we wekelijks op dinsdag met een feuilleton verschijnen in de IJmuider Courant. Na een verschenen interview als aankondiging van het feuilleton afgelopen zaterdag zal morgen onze eerste aflevering te zien zijn.

Mijn eerste bijdrage begin ik met de tekst van mijn deelproject die de losse basis vormt voor de komende weken. Veel van het uiteindelijke resultaat zal afhangen van de strandbezoeker, de beelden die ik tegenkom, toevallige gebeurtenissen en stukjes in kranten of op internet.

Passanten:

Het strand, een klein stukje wereld. De eerste zonnestralen zijn het signaal voor grote groepen mensen om naar de lege zandvlakte aan zee te trekken. In korte tijd wordt het strand levendig omgevormd, veranderd en geconsumeerd door haar tijdelijke bewoners.

Maar wat gebeurt er als er een spelbreker binnendringt in dit zonnige sprookje? Als achter het zonlicht, de ijsjes, de zandkastelen, mooie vrouwen, gespierde mannen en lachende kinderen een grimmiger enscenering tevoorschijn komt. De ‘gewone’ badgasten worden figuranten, zij worden onderdeel van een verhaal, zij bevinden zich op mijn toneel, het doek. Juist in dit vrolijke decor van het zomerse strand openbaren zich gekte, wanhoop en wreedheid die voor heel even verdwenen leek te zijn.

Is dit een wrede gemanipuleerde realiteit, een naargeestige enscenering? Hoeveel werkelijkheid kan dit zonovergoten theater aan?

Ter info:

- Morgenvroeg zal ik vanuit Amsterdam de bus naar IJmuiden nemen om daar de eerste beelden van strandbezoekers te schieten. Nadat het vrijdag een gure dag was ga ik morgen proberen de eerste badgasten voor de lens te krijgen, waarschijnlijk maar helaas nog met de jassen aan.

- Morgen is deze plek aan Josien Vogelaar waarna deze week nog Saskia de Brauw, Jet Nijkamp, Emily Kocken en Brigitte Mulders zullen volgen. Dit betekent dat u als nieuwsgierige lezer op zondag vrij bent.