dinsdag, juni 22, 2010

OP ZOEK NAAR PENELOPE I

Zondag 20 juni om 12 uur neem ik bus 82 naar IJmuiden. Drie kwartier later stap ik uit in de Zwaanstraat. Het is grijs, kil en winderig en het lijkt meer herfst dan zomer. Ik loop naar het Zee en Havenmuseum en lever mijn vrijkaartje in bij de vriendelijke mevrouw aan de kassa. Ik ga op zoek naar ‘Penelopes’: zeemansvrouwen. In één van de zalen bekijk ik foto’s van decennia scheepspersoneel. Vergeelde beelden van lachende matrozen. Af en toe ontwaar ik een vrouw op een foto, een echtgenote van de kapitein, of een meisje achter de knoppen in een ‘control center’. Veel schepen van de koopvaardij hebben Griekse namen: Agamemnon, Poseidon, zelfs Ulysses.

In de filmzaal zie ik een opzwepende film over het werken op zee: hoge golven, kruiend ijs, brandende hitte, niets lijkt deze stoere zeemannen te veel. Voor elk probleem is een oplossing: met helikopters en pompen worden schepen in nood voor schipbreuk behoed, met loodsbootjes worden oceaanstomers veilig door gevaarlijke golfstromen geleid. Heldhaftigheid, moed en sluwheid zijn sinds Odysseus nog steeds een vereiste, al moeten de hedendaagse zeelieden het doen zonder verleidelijke Sirenen.

Boven in de radiotoren een kort gesprekje met een meneer van het museum. Je hebt in de toren een mooi uitzicht op de haven. Omdat het zondag is komen er niet veel schepen binnen. We praten wat over de visserij. De vis is te duur, de prijzen worden kunstmatig hooggehouden en de enorme overschotten worden doorgedraaid op de veiling. Daar wordt kattenvoer van gemaakt.

Haring

Na het bezoek aan het museum loop ik naar de haven en bestel een broodje haring bij Waasdorp aan de Halkade. Men serveert hem op zijn Amsterdams: met uitjes én zuur. Ik eet het broodje buiten op en wordt in de gaten gehouden door kraaien en meeuwen. Eén meeuw staat vlak bij me op tafel, zijn snavel besmeurd met roze cocktailsaus. Ik denk aan de vrijers die schranspartijen aanrichtten van Penelopes voorraden.

Daarna dwaal ik rond in de vissershaven. Zou Saskia hier ook ergens lopen? Ik raak onder de indruk van de haven. De grote schepen, de geur van teer, bederf en zout water. Er is echter weinig bedrijvigheid, hier en daar een visser bezig op zijn schip, verder wat autoverkeer op de kade. Vooral oudere mannen, misschien gepensioneerde vissers die een rondje rijden? Ik maak wat artistiekerige foto’s van mezelf gereflecteerd in de ramen.

In de straten tussen de kades is het uitgestorven. Veel gebouwen zijn vervallen en doen verlaten aan. Hier (nog) geen gentrification. Gelukkig!

Nog maar twee generaties geleden hield mijn familie zich ook in dergelijke plekken op. Vissers uit Scheveningen. Ik voel met terugwerkende kracht bewondering voor mijn grootouders, wat een hard leven moeten zij gehad hebben! Dan ben ik maar een cappuccino-tutje.

Welcome to Waldolala

Opeens valt mijn oog op een wat vervallen pand waarop het naambord ‘Club Waldolala’ prijkt. Een ‘gentlemens’ club. Ik maak een foto van het bord en wil net een foto nemen van de gedesignde koperen deurkruk als de deur openzwaait en een man naar buiten komt. Hij had me gezien op de bewakingscamera vraagt me wat ik aan het doen ben: ‘Oh, dus je bent een kunstfotograaf?’ ‘Euh, ja.’ ‘Maak je ook portretfoto’s?’ ‘Huh?’ ‘Van bijvoorbeeld de dames of de interieurs?’ ‘Eh, nee, maar ik ken wel iemand die....’ En dan piep ik er schielijk vandoor als er bezoekers aan komen lopen. SUKKEL! Ik heb zomaar de kans om in een IJmuidens bordeel te fotograferen laten lopen!

Maar wat moet Penelope in een sexhuis? Zij is de deugdzaamheid zelve. Misschien is het meer iets voor Brigitte (werkverblijf van IJmuidenaren) of Emily (welke dame van plezier heeft de mooiste handen?) Bovendien kan ik niet fotograferen. Enigzins gefrustreerd troost ik me met de gedachte aan Paul Theroux die in Pekingexpress de deuren van zijn treincoupé op slot doet zodat hij geen contact hoeft te maken met locals en medepassagiers. De werkelijkheid dringt zich vaak op als je er geen behoefte aan hebt...

Thuis check ik even de website van Club Waldolala. De interieurs zien er goed uit, er is een Schippers kamer, een Chinese en een Hollywood kamer en een Bordeel kamer (lijkt me een pleonasme). Ook zoeken ze stijlvolle en spannende dames tussen de 19 en 45 jaar voor hun klanten.

Cyclamen

Ik krijg het nu echt koud, ben hongerig en sjachrijnig. Ik wil naar huis. Ik maak nog wat foto’s van ramen met vitrages en cyclamen in de vensterbank. Die had mijn oma ook. Ik vond het maar een burgelijk bloemetje totdat ik ze in Griekenland in het wild heb zien groeien. Nu verdienen ze mijn respect. Een vrouw op straat werpt me een wantrouwende blik toe.

Bij de bushalte moet ik nog 10 minuten wachten op de bus. Een oudere vrouw met een hondje en een jonge man staan er ook. Penelope met haar zoon Telemachos en hond Argos? Nee, het lijkt me meer de oma van Telemachos. Het hondje is zo’n bibberend hertje, die hadden ze vast nog niet in het oude Griekenland. Op weg naar de bushalte spot ik wel een prachtige oude hond, maar ik heb het fotograferen dan al opgegeven.

Eenmaal thuis zet ik snel koffie, eet een zak chips leeg en kijk op Rtl5 naar drie afleveringen van Janice Dickensons’ Modelling Agency, gevolgd door 15 Best & Worst Beach Bodies. Een mens kan maar zoveel IJmuiden hebben op een dag....

Labels: